เป็นเวลากว่าสองทศวรรษปีที่ผู้กำกับหนังไทยอย่าง เจ้ย อภิชาตพงศ์ วีระเศรษฐกุล โลดแล่นในวงการภาพยนตร์ในต่างแดน แน่นอนว่าเขาอาจจะไม่ได้เป็นที่รู้จักในการทำภาพยนตร์ไทยหรือมุ่งเน้นในการจับตลาดกลุ่มใหญ่ที่สร้างเม็ดเงิน แต่เขาเป็นเหมือนศิลปินที่ขับเคลื่อนอุตสหากรรมไทยและทำให้ภาพยนตร์เรียกได้ว่าเป็น งานศิลปะ ในมุมสายตาคนทั่วโลก
เจ้ย อภิชาตพงศ์ ณ เชียงราย เบียลนาเล่ 2024
ด้วยดีกรีผู้กำกับภาพยนตร์ที่ได้รับรางวัลปาล์มทองคำจากผลงาน ลุงบุญมีระลึกชาติ และการร่วมงานกับนักแสดงระดับโลกอย่าง Tilda Swinton นอกจากรางวัลที่การันตีความสามารถของเขาแล้ว อภิชาติพงศ์ยังฉายภาพสังคมไทยบนเวทีโลกได้เห็น เริ่มจาก “ดอกฟ้าในมือมาร” ภาพยนตร์เรื่องแรกในปี 2000 จนเขาเรียกได้ว่าเป็นผู้กำกับหนังคุณภาพที่สร้างชื่อเสียงให้ภาพยนตร์ไทยได้ไปไกลที่สุดในปัจจุบันนี้
แน่นอนว่าศิลปินคนหนึ่งจะต้องมีผลงานมากมายตลอดชีวิตการทำงาน และอาจจะทำให้ผู้ชมหน้าใหม่อย่างเรา เลือกไม่ถูกว่าเราจะเริ่มเรียนรู้ชีวิตและเข้าใจความคิดของเขาจากจุดไหนดี ลอฟฟีเซียล ไทยแลนด์ จึงขอนำเสนอผลงานของ เจ้ย อภิชาติพงศ์ และผลงานที่คุณควรเริ่มชม และรับรองว่าผู้อ่านจะตกหลุมรักกับผลงานของเขา
ลุงบุญมีระลึกชาติ (2010)
ถ้าภาพยนตร์เรื่องแรกของเขาคือ ดอกฟ้าในมือมาร แต่ภาพยนตร์เรื่อง ลุงบุญมีระลึกชาติ เป็นภาพยนตร์ที่ทำให้ทั่วดลกประจักษ์ถึงความสามารถของผู้กำกับชาวไทยท่านนี้ เพราะภาพยนตร์เรื่อง ลุงบุญมีระลึกชาติ (Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives) ถือเป็นการพาภาพยนตรืไทยไปได้ไกลที่สุด ณ ปัจจุบันนี้ ด้วยการชนะรางวัล Palm D’Or จากเทศกาลภาพยนตร์เมืองคานส์ปี 2010 และถือเป็นภาพยนตร์จากประเทศไทยเรื่องแรกที่ชนะรางวัลปาล์มทองคำนี้ พร้อมคว้ารางวัลอื่นๆจากระดับนานาชาติมาได้ทั้งหมด 11 รางวัล และได้รับการเสนอเข้าชิงกว่าใน 25 รางวัล
CR. บ้านสามย่าน
ภาพยนตร์ ลุงบุญมีระลึกชาติ มีเนื้อหาเกี่ยวกับวาระสุดท้ายของลุงบุญมีที่ป่วยเป็นโรคไตวาย โดยเขาเชื่อถึงผลกรรมในการจับป่วยครั้งนี้มีผลมาจากการที่เขาฆ่าพี่น้องชาวคอมมิวนิสในขณะรับราชการทหารพร้อมการเล่าเรื่องแบบไร้ระเบียบแบบแผนและล้วนมีฉากต่างๆที่มีทั้งฉากระลึกถึงอดีตและอนาคตที่ทำให้คนดูรู้สึกถึงรสชาติแปลกใหม่
โดยภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับแรงบันดาลใจมาเหตุการณ์ของการกวาดล้างประชาชนที่เข้าร่วมกับคอมมิวนิสที่อำเภอบ้านนาบัวที่แห่งการนี้ล้วนเป็นอีกหนึ่งเหตุการณ์ที่น่าสลดที่เลือนหายไปตามกาลเวลาและสังคมได้ลืมถึงความรุนแรงนี้ไปภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับเสียงวิพากวิจารณ์ในแง่บวกท่ามกลางคณะกรรมการ โดย Tim Burton ประธานคณะกรรมการการตัดสินในปีนั้นกล่าวว่า ภาพยนตรเรื่องนี้คล้ายความฝันที่แปลกประหลาดและงดงามในเวลาเดียวกัน และเป็นภาพยนตร์ที่โดดเด่นท่ามกลางภาพยนตร์จากทั่วโลก
หน่วยความจำ (2021)
Memoria เป็นภาพยนตร์แนวแฟนตาซี ไซไฟ โดยเป็นผลงานของ เจ้ย อภิชาติพงษ์ ในปี 2021 ซึ่งถือเป็นภาพยนตร์ในภาษาอังกฤษ พร้อมเล่าเรื่องโดยใช้ฉากหลังนอกประเทศไทยเป็นเรื่องแรก เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับ Jessica นำแสดงโดย Tilda Swinton นักแสดงฮอลลีวู้ดระดับโลกและเจ้าของรางวัลออสก้า โดยตัวละครตื่นขึ้นมาในเมืองโบโกตา ประเทศโคลัมเบีย เพราะได้ยินเสียง”ปัง”คล้ายเสียงปืน และเธอเผชิญกับอาการผิดปกติในการนอนหลับและอาการทางประสาท ท่ามกลางบรรยากาศป่าดงดิบลึกลับชวนขนลุก
Cr. เก็ตตี้อิมเมจ
แน่นอนว่าลายเส้นของการใช้ซาวน์ประกอบ และการทิ้งมุมกล้องให้คนดูรู้สึกได้ฉุกคิดอะไรบ้างอย่างตามเนื้อเรื่องล้วนเป็นสิ่งที่อภิชาติพงษ์ตั้งใจใส่เอาไว้ในภาพยนตร์เรื่องต่างๆจนเป็นเอกลักษณ์ของเขาแต่ภาพยนตร์ของเขานั้นไม่ได้ชี้หรือเฉลยอย่างชัดเจนว่าคนดูควรจะรู้สึกอย่างไร แต่กลับปล่อยให่จินตนการและความรู้สึกของคนดูตีความสิ่งต่างๆที่ตัวบทหนังและชิ้นงานต้องการจะบอก
Memoria เปิดตัว ณ เทศกาลหนังเมืองคานส์ครั้งที่ 74 และคว้าเอารางวัล Jury Prize หรือรางวัลขวัญใจกรรมการไปครอง และ Chicago International Film Festiva ในรางวัล Gold Hugo แนอกจากนี้ภาพยนตร์เรื่องนี้ยังเข้าฉายในโรงภาพยนตร์เพียงไม่กี่โรง ในไม่กี่เมืองเท่านั้นในสหรัฐอเมริกา
Cr. เตะเครื่องฟิล์ม นีออน
ภาพยนตร์เรื่อง Memoria เคยฉายในประเทศมาแล้วและได้รับการสนับสนุนจาก Chanel ในการเป็นเจ้าภาพจัดงานเลี้ยงดินเนอร์ต้อนรับภาพยนตร์เรื่องในนี้ประเทศไทย เมื่อปี 2022 ณ จังหวัดภูเก็ต ซึ่งได้รับเกียรติจาก Tilda Swinton นักแสดงนำในเรื่องบินมาร่วมงานดังกล่าวอีกด้วย หลังจากการร่วมงานครั้งนี้ยังทำให้ทิวด้าและเจ้ย อภิชาติพงศ์มีความสนิทสนมกันและเรียกได้ว่าทิวด้าเป็นนางเอกคู่บุญของเขาไปเลยทีเดียว
Cr. ชาแนล
Tilda Swinton แบรนด์แอมบาสเดอร์ของ Chanel และ ผู้กำกับ เจ้ย อภิชาติพงศ์ วีระเศรษฐกุล ณ Chiangrai Biennale ครั้งที่ 3
สนทนากับตะวัน
นอกจากงานภาพยนตร์แล้ว อภิชาติพงศ์ยังโลดแล่นอยู่ในวงการศิลปะเช่นกัน และเรียกได้ว่าการแสดงอย่าง Conversation with the Sun ซึ่งเป็นอีกหนึ่งผลงานศิลปะที่สมควรไปดูอย่างยิ่งหากมีโอกาส เพราะมันคือรสชาติใหม่ของการเสพงานศิลปะที่ผสมผสานเอาเทคโนโลยีอย่างแยบยล ทำให้เกิดห่วงความรู้สึกที่ตีความได้อย่างหลากหลาย
โดย Conversation with the Sun คืองานศิลปะสื่อผสมที่ใช้เทคโนโลยี VR หรือ Virtual Reality เข้ามาใช้ในการเล่าถึงประสบการณ์ที่ชวนให้ผู้ชมสำรวจประเด็นต่างๆ ของการดำรงอยู่ของชีวิต ความทรงจำ และเทคโนโลยี ผสมผสานงานเสียงที่สร้างบรรยากาศโดยศิลปินชาวญี่ปุ่นผู้ลวงลับอย่าง เรียวอิจิ ซากาโมโตะ ผู้สร้างสรรค์ผลงานเพลงหลากหลายแนว ตั้งแต่แนวอิเล็กทรอนิกส์ไปจนถึงคลาสสิก ประกอบกับการรังสรรค์ภาพ 3 มิติเสมือนจริงโดย คัตสึยะ ทานิกุจิ ศิลปินดิจิทัล VR และแน่นอนว่าทุกองค์ประกอบจะทำให้ประสบการณ์ในบทสนทนากับพระอาทิตย์ในครั้งนี้ไปสู่อีกระดับ
Cr. ชาแนล
ก่อนหน้านี้ Conversation with the Sun เคยเข้าร่วมการจัดแสดงมาแล้วในหลายแกลลอรี่ชื่อดังและสำคัญทางวงการศิลปะทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นในฐานะศิลปินรับเชิญในเทศกาล Festival d’Automne ณ Centre Pompidou กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส, Jeonnam Museum of Art ประเทศเกาหลี ,อาร์ตเซ็นเตอร์อย่าง Bozar Brussels ประเทศเทศเบลเยี่ยม , MMCA เกาหลี ณ ประเทศเกาหลีใต้ และเทศกาลศิลปะอย่างเชียงราย เบียลนาเล่ ณ ประเทศไทยเมื่อต้นปี 2024 และกำลังจะมาจัดแสดงอีกครั้ง ณ เทศกาลหนังทดลองหรือ BEFF ครั้งที่ 7 ณ One Bangkok Forum ซึ่งถือเป็นการจัดแสดงครั้งแรกในกรุงเทพมหานคร
ดูโพสต์นี้บน Instagram
จะเห็นได้ว่าลายเส้นของเขานั้นเป็นเอกลักษณ์อย่างชัดเจน ไม่ว่าจะการใช้ซาวน์ประกอบเพื่อสื่อสารอะไรบางอย่างโดยเห็นได้ทั้งในงานศิลปะและงานภาพยนตร์ และการใช้องค์ประกอบต่างๆที่มีความเกี่ยวข้องกับป่า ทั้งฉากหลัง หรือแม้กระทั่งความเชื่อของผู้คนในพื้นที่นั้นต่อผืนป่า ทำให้ผลงานของเขามีเสน่ห์เฉพาะตัวอย่างยิ่ง นอกจากผลงานกล่าวมาขั้นต้น เจ้ย อภิชาติพงศ์ ยังมีผลงานอีกมากมายให้ผู้อ่านได้ติดตาม และเมื่อได้รับชมผลงานสักเรื่องของเขา รับรองว่าผู้ชมอาจจะกลายเป็นแฟนผลงานของศิลปินท่านนี้ไปเลยก็ได้
บทความที่เกี่ยวข้อง
– อภิชาติพงศ์ วีระเศรษฐกุล ผู้กำกับภาพยนตร์ที่ให้อิสระกับความคิดตัวเอง
– A Minor History | ประวัติศาสตร์กระจ้อยร่อย อีกหนึ่งการแสดงออกทางความคิดของเจ้ย-อภิชาติพงศ์
– Chanel เป็นเจ้าภาพในงานเลี้ยงค็อกเทลเพื่อเฉลิมฉลองให้กับงาน Thailand Biennale ครั้งที่ 3
